در ایران، برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به ساختمان‌ها و تأسیسات مختلف، انواع مختلفی از عایق‌های رطوبتی به کار می‌روند. این عایق‌ها بسته به نوع کاربرد، ویژگی‌ها و شرایط محیطی مختلف انتخاب می‌شوند. در ادامه انواع عایق‌های رطوبتی که در ایران استفاده می‌شوند را توضیح داده‌ایم:
1. عایق‌های رطوبتی قیری
این نوع عایق‌ها از قیر به‌عنوان ماده اصلی ساخته می‌شوند و معمولاً برای عایق‌کاری سطوح مختلف مانند پشت‌بام‌ها، دیوارها، کف‌ها و فونداسیون‌ها استفاده می‌شوند. این عایق‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- قیر مایع (Cementitious Waterproofing): برای پوشش‌های مایع و سطحی که نیاز به پوشش مقاوم در برابر رطوبت دارند.
- ورق قیری (Bituminous Membrane): این نوع عایق به صورت ورقه‌های قیری است که به سطوح مختلف چسبانده می‌شوند و مقاومت بالایی در برابر آب و رطوبت دارند.
2. عایق‌های رطوبتی اپوکسی
عایق‌های اپوکسی به صورت مایع و در دو جزء (رزین و هاردنر) عرضه می‌شوند. این عایق‌ها پس از ترکیب به یک پوشش مقاوم در برابر رطوبت تبدیل می‌شوند که برای سطوح مختلف مانند استخرها، مخازن، سطوح بتنی و فلزی مناسب است. از ویژگی‌های این عایق‌ها می‌توان به چسبندگی بالا، دوام و مقاومت در برابر سایش اشاره کرد.
3. عایق‌های رطوبتی پلیمری (پلیمرهای پایه سیمانی)
این نوع عایق‌ها به صورت مایع عرضه می‌شوند و معمولاً از پلیمرهایی مانند PVC، پلی‌اتیلن و یا پلی‌استر تشکیل شده‌اند. این عایق‌ها برای سطوح مختلف بتنی، فلزی، چوبی و غیره کاربرد دارند و مقاومت بالایی در برابر نفوذ آب و رطوبت دارند. این نوع عایق‌ها اغلب برای عایق‌کاری استخرها، پشت‌بام‌ها و فونداسیون‌ها استفاده می‌شوند.
4. عایق‌های رطوبتی پشم شیشه و پشم سنگ
پشم شیشه و پشم سنگ به عنوان عایق‌های حرارتی و رطوبتی در ساختمان‌ها و صنایع مختلف استفاده می‌شوند. این مواد به دلیل ساختار فیبری خود می‌توانند هم در برابر حرارت و هم در برابر رطوبت مقاومت کنند. پشم شیشه به‌طور خاص برای عایق‌کاری دیوارها، سقف‌ها و لوله‌ها مناسب است.
5. عایق‌های رطوبتی ژل سیلیکونی
این نوع عایق‌ها به صورت ژل یا مایع هستند و برای عایق‌کاری سطوح بتنی، فلزی و شیشه‌ای استفاده می‌شوند. این عایق‌ها خاصیت نفوذ به داخل سطح را دارند و در برابر رطوبت بسیار مقاوم هستند. از ویژگی‌های این عایق‌ها می‌توان به انعطاف‌پذیری، مقاومت بالا در برابر آب و مواد شیمیایی، و همچنین توانایی پوشش ترک‌های ریز اشاره کرد.
6. عایق‌های رطوبتی نانو
عایق‌های نانو به دلیل ساختار مولکولی خاص خود، به راحتی به سطح مورد نظر چسبیده و سطحی مقاوم در برابر آب و رطوبت ایجاد می‌کنند. این عایق‌ها دارای ویژگی‌های برجسته‌ای مانند ضد آب بودن، ضد گرد و غبار بودن، طول عمر بالا و شفافیت هستند. از این عایق‌ها معمولاً برای دیوارهای خارجی، نماها و حتی شیشه‌ها استفاده می‌شود.
7. عایق‌های رطوبتی ایزوگام
ایزوگام یکی از پرکاربردترین انواع عایق رطوبتی در ایران است که از ترکیب قیر، پلی‌اتیلن و مواد شیمیایی دیگر تولید می‌شود. ایزوگام به صورت ورق‌هایی با ضخامت‌های مختلف تولید می‌شود و برای پوشش سطوحی مانند پشت‌بام، فونداسیون و دیوارهای زیرزمین به کار می‌رود. این عایق‌ها مقاومت زیادی در برابر آب، گرما و تغییرات دما دارند.
8. عایق‌های رطوبتی قیری-پلیمری
این نوع عایق‌ها ترکیبی از قیر و پلیمرها هستند که معمولاً به صورت ورقه‌ای تولید می‌شوند. این عایق‌ها به دلیل ترکیب مواد مختلف، دوام بالاتر و کارایی بیشتری نسبت به قیر خالص دارند و در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی به‌ویژه برای عایق‌کاری پشت‌بام‌ها، استخرها، تونل‌ها و زیرزمین‌ها استفاده می‌شوند.
9. عایق‌های رطوبتی بر پایه سیمان
این عایق‌ها معمولاً در فرم پودر عرضه می‌شوند و با افزودن آب به آن‌ها تبدیل به مایعی غلیظ می‌شوند که بر روی سطوح بتنی یا آجری قابل اجرا هستند. این عایق‌ها معمولاً برای کف‌سازی، دیوارها و فونداسیون‌ها مناسب هستند و مقاومت خوبی در برابر رطوبت دارند.
10. عایق‌های رطوبتی پلی‌یورتان (PU)
این عایق‌ها به صورت مایع و پس از اجرا به یک پوشش سخت و مقاوم تبدیل می‌شوند که برای سطوح فلزی، بتنی، سیمانی و سایر سطوح مناسب است. پلی‌یورتان‌ها برای جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت در سقف‌ها، دیوارها، استخرها و دیگر مناطق در معرض رطوبت کاربرد دارند.
11. عایق‌های رطوبتی لاستیکی
این عایق‌ها به صورت ورق‌هایی از لاستیک یا ترکیبات مشابه تولید می‌شوند. این عایق‌ها به دلیل انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر شرایط محیطی مختلف، در مناطق مختلفی از جمله پشت‌بام‌ها، استخرها، و سیستم‌های فاضلاب استفاده می‌شوند.
نتیجه‌گیری
انتخاب عایق رطوبتی مناسب بستگی به نوع ساختار، محل استفاده و شرایط محیطی دارد. در ایران، بسته به نیاز و نوع پروژه، از انواع مختلف عایق‌ها مانند ایزوگام، قیر و قیرپلیمری، پلیمری، اپوکسی و نانو استفاده می‌شود. برای انتخاب بهترین عایق رطوبتی، باید ویژگی‌های مختلف آن‌ها مانند مقاومت در برابر آب، دوام، هزینه و شرایط محیطی را در نظر گرفت.
